Động cơ không chổi than (Motor Brushless) là gì ?

           Động cơ không chổi than – Sự xuất hiện động cơ không chổi than trong dòng xe là một cuộc cách mạng trong thú chơi mô hình điều khiển. Việc bổ sung động cơ không chổi than khiến tốc độ hay độ bền của mô-tơ tăng lên đáng kể. Nên những chiếc xe RC chạy điện giờ có thể tăng tốc tới vận tốc 80-100 km/h- ngang bằng với một chiếc xe chạy xăng. Ở bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu các cải tiến, khác biệt của động cơ chổi than và động cơ không chổi than (Brushed and brushless)

Trước tiên, ta cần hiểu chổi than là gì, vì sao nó có hại cho mô-tơ. Chổi than là một vật liệu dẫn điện làm từ carbon có tác dụng tiếp điện, duy trì kết nối điện giữa bộ phận tĩnh và các phần chuyển động của động cơ điện DC hoặc AC được sử dụng trong công nghiệp sản xuất sử dụng động cơ dây quấn.

Mô-tơ chổi than có cấu tao:

Mô-tơ chổi than là loại mô-tơ dùng chổi than chì. Mô-tơ chổi than sử dụng trong xe điện RC là loại Mô-tơ dùng điện một pha, gồm có hai dây đỏ và đen. Ưu điểm của Mô-tơ chổi than là giá xe điều khiển từ xa sản xuất thấp cho nên chúng ta có thể thấy những chiếc xe điện RC giá thành thấp có gắn động cơ chổi than.

Nhược điểm của loại động cơ chổi than được làm bằng chổi than chì nên sau một khoảng thời gian sử dụng sẽ làm mòn chổi than, tuổi thọ kém, mô-tơ tiêu thụ điện lớn, công suất yếu hơn các loại mô-tơ không chổi than có cùng kích cỡ. Vì vậy những chiếc xe mô hình RC chạy loại mô-tơ này thường không có tốc độ cao.

Nhược điểm của đông cơ chổi than khá lớn và gây bất tiện, vì vậy việc sáng tạo ra động cơ không chổi than là một bước đột phá lớn, như việc sáng tạo ra pin Li-Po. Động cơ không chổi than với cấu tạo phức tạp hơn một chút:

Động cơ DC không chổi than có các ưu điểm của động cơ đồng bộ nam châm vĩnh cửu như: tỷ lệ momen/quán tính lớn, tỷ lệ công suất trên khối lượng cao.

Do máy được kích từ bằng nam châm vĩnh cửu nên trên rotor hiệu suất động cơ cao hơn.

Động cơ kích từ nam châm vĩnh cửu không cần chổi than và vành trượt nên không tốn chi phí bảo trì chổi than. Ta cũng có thể thay đổi đặc tính động cơ bằng cách thay đổi đặc tính của nam châm kích từ và cách bố trí nam châm trên rotor.

Một số đặc tính nổi bật của động cơ không chổi than khi hoạt động:

• Tỷ lệ công suất/khối lượng máy điện cao.
• Tỷ lệ momen/quán tính lớn (có thể tăng tốc nhanh).
• Vận hành nhẹ nhàng (dao động của momen nhỏ) thậm chí ở tốc độ thấp (để đạt được điều khiển vị trí một cách chính xác).
• Mômen điều khiển được ở vị trí bằng không.
• Vận hành ở tốc độ cao.
• Có thể tăng tốc và giảm tốc trong thời gian ngắn.
• Hiệu suất cao.
• Kết cấu gọn.

Tuy nhiên đông cơ không chổi than giá thành sản xuất cao, vì thế khó có thể phổ biến.

Động cơ không chổi than là động cơ 3 pha, nên hai loại ESC dùng cho các loại động cơ này cũng khác nhau.

Động cơ không chổi than với nhiều ưu điểm nổi trội hơn, là tương lai của ngành công nghiệp xe điện sau này.

Nguồn: Xomrc